Chữa đau thần kinh toạ không dùng thuốc
BS.Quách Tuấn Vinh - Chủ nhiệm quân y - Tổng cục chính trị

Đau thần kinh tọa là một bệnh lư rất thường gặp, đặc biệt là ở nông thôn. Nguyên nhân thường gặp là do thoái hóa cột sống thắt lưng. Nếu không điều trị sớm, bệnh có thể để lại nhiều di chứng như hạn chế vận động, teo cơ...
Bệnh thường khởi phát đột ngột, có liên quan đến mang vác vật nặng, thay đổi tư thế đột ngột. Triệu chứng thường gặp là đau lan từ thắt lưng đến bắp đùi hay có thể đến tận bàn chân, thường chỉ đau một bên, có thể đau âm ỉ hoặc đau dữ dội tùy từng trường hợp và thường có 2 hướng lan chính:
Hướng thứ nhất: đau lan theo mặt ngoài đùi, tương ứng với thể bệnh túc thiếu dương đởm kinh.
Hướng thứ 2: đau lan theo mặt sau đùi, tương ứng với thể túc thái dương bàng quang kinh.
Đau làm cho người bệnh phải hạn chế cử động, đặc biệt là các động tác cúi, ngửa, nghiêng, xoay... gây ảnh hưởng đến sức lao động của người bệnh. Nhiều trường hợp đau lâu ngày có thể gây teo cơ.
Ngoài triệu chứng đau có thể có rối loạn cảm giác ở chi dưới, người bệnh có cảm giác như kiến ḅ hoặc tê b́, giảm cảm giác, đôi khi có thể có cảm giác bỏng rát ở bàn chân...
Việc điều trị điện châm và xoa bóp bấm huyệt là một trong những biện pháp kỹ thuật góp phần phục hồi các chức nǎng vận động, dinh dưỡng, cảm giác... trong cǎn bệnh này.
Chọn phương huyệt
Thận du, đại tràng du, hoàn khiêu ủy trung, thừa sơn, bát liêu, yêu du, mệnh môn.
Các huyệt thận du, đại tràng du, hoàn khiêu, thừa sơn... đều nằm trên các vùng cơ lớn. Do vậy khi châm cứu các huyệt này, nhất là áp dụng điện châm sẽ tǎng cường khả nǎng dinh dưỡng, trao đổi chất tạic ác khối cơ, chống teo cơ. Ngoài ra châm cứu có khả nǎng kích thích cơ thể sinh ra enderphin, một morphin nội sinh có tác dụng giảm đau gấp 200 lần morphin.
Sử dụng các huyệt bát liêu, mệnh môn có tác dụng làm lưu thông khí huyết, chống ứ trệ. Kí hành th́ huyết hành, khí huyết lưu thông, âm dương được điều ḥa th́ hết đau.
Thủ pháp châm cứu:
Chọn các huyệt thận du, đại tràng du, hoàn khiêu, ủy trung, thừa sơn, bát liêu ở bên chân đau, dùng tả pháp; huyệt yêu du chọn thủ pháp châm tả. Huyệt mệnh môn chọn thủ pháp cứu bổ.
Nếu điện châm chọn tần số cao để kích thích giảm đau tốt và phục hồi cơ nǎng các nhóm cơ, chống giảm trương lực cơ. Thời gian lưu kim khoảng 15-20 phút. Nếu sau châm bệnh nhân thấy mệt th́ lần châm sau giảm bớt thời gian lưu kim.
Do nguyên nhân của bệnh có liên quan đến hàn tà. V́ vậy có thể áp dụng cứu các huyệt trên sau khi châm để nâng cao tác dụng giảm đau và khả nǎng phục hồi.
Khi châm cứu, bệnh nhân cần phải đạt cảm giác cǎng tức (đắc khí) th́ tốt. Chỉ cần châm các huyệt bên chân đau mà không nhất tiết phải châm cả hai bên.
Châm các huyệt trên 1 lần/ngày. Một liệu tŕnh là 10-15 ngày. Sau đợt điều trị, nếu chưa đạt hiệu quả cần cho bệnh nhân nghỉ châm cứu 3-5 ngày để tránh hiện tượng lờn châm .
Phối hợp với châm cứu
Có nhiều biện pháp khác có thể phối hợp với châm cứu để làm tǎng tác dụng phục hồi chức nǎng và điều trị đau thần kinh tọa:
Dán cao Salonpas vào dọc theo sống mũi ở khoảng ngang 2 cánh mũi và 2 huyệt trên. Ngày thay cao dán 2 lần. (Lưu ư: Các trường hợp mẫn cảm với aspirin và các thành phần của cao dán th́ không nên dùng).
Dùng đèn hồng ngoại chiếu vùng thắt lưng, khoảng cách giữa đèn và lưng bằng 1/10 công suất của đèn, ví dụ đèn hồng ngoại gia dụng có công suát thông thường 250 W, khoảng cách cần thiết là 25cm. Bệnh nhân nằm nghiêng, đèn chiếu thẳng góc với vùng thắt lưng, thời gian chiếu đèn khoảng 20 phút. Bạn có thể mua đèn tại các cơ sở bán trang thiết bị y tế.
Sau khi chiếu đèn hồng ngoại có thể dán cao Salonpas vào các huyệt vùng thắt lưng hoặc các điểm ấn đau ở thắt lưng, mông, đùi...
Có thể giác hơi vùng thắt lưng cũng có tác dụng tốt.
Kéo dăn cột sống cũng là một trong những biện pháp tốt. Có thể kéo dăn cột sống bằng một biện pháp đơn giản là treo xà ngang. Sức nặng của cơ thể và sức hút trái đát có tác dụng kéo giăn cột sống.