CÂU ÐẰNG

( UPCARIA RHYNEHOPLILLA )

Mô tả cây : Cây nhờ có mấu, dài 6-10m. Lá có phiến xoan thon, to vào cỡ 6 x 0,5cm, mặt trên bóng, mặt dưới mốc gân phụ 4-6 cập, lồi hai mặt, cuống 5-6mm. Hoa tập hợp thành đầu ở ngọn nhánh, to 8-10 cm, lá đài 5, cánh hoa 5, màu vàng hay trắng, ống tràng ngắn, nhị 5, bầu 2 ô, quả nang chứa nhiều hạt

Thành phần hoá học : Thân và rễ chứa 0,041 alcaloid, trong đó hoạt chấ chính là Rhynchophyllin 28,9%, còn có các chất alcaloid khác như isorhynchophyllin, corinoxein, isocorinoxein và một ít corynanthein, dihydrocorynanthein, hirsutin, hirsutein.

Tính vị, tác dụng : Câu đằng có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, trừ phong, hạ huyết áp. Câu đằng có tác dụng hạ áp là do chất rhynchophyllin quyết định, nó ức chế hệ thần kinh giao cảm, làm dãn các mạch máu ngoại vi. Ðối với hệ hô hấp, dùng với liều thấp có tác dụng hưng phấn, với liều cao lại làm cho hệ hô hấp bị tê liệt.

Công dụng : Thường dùng làm thuốc trấn kinh, chữa trẻ em kinh giật, chân tay co quắp, nổi ban, lên sởi, làm thuốc hạ huyết áp dùng điều trị bệnh tăng huyết áp, nhức đầu, hoa mắt. Ngày dùng 12-15 g dạng thuốc sắc.