THẦN
KHÚC
(
MASSA MEDICATA
FERMENTATA )
Mô
tả : Thần khúc là
một vị thuốc rất phổ cập để chữa bốn màu cảm mạo, ăn
uống không tiêu v.v.
Nhưng thần khúc không phải do cây thuốc nào cung cấp mà
gồm nhiều vị thuốc phối hợp với bột mì hoặc bột gạo tạo
nên một môi trường đặc biệt gây mốc rồi phơi khô. Vì lúc
đầu thần khúc chỉ gồm có 6 vị thuốc phối hợp với nhau, ủ
cho lên mốc vào những ngày 5 tháng năm, ngày 6 tháng 6 hoặc
ngày 20 tháng 7 ( âm lịch ), những ngày nầy theo mê tính cũ
là những ngày các thần hội hợp với nhau do đó thành tên
( lục = sáu, thần=ông thần ). Nguồn gốc thần khúc ở tỉnh
Phước Kiến ( TQ ) vì vậy có tên là Phước Kiến thần khúc.
Thành phần hoá
học : Do công thức
chế biến không thông nhất cho nên thành phần hoá học rất
thay đổi. Theo Diệp Quyết Tuyền, có tác giả đã nghiên cứu
thấy một loại thần khúc có các tinh dầu, glucozit, chất béo
và men lipaza.
Tính vị, tác dụng
: Thần khúc là vị
thuốc của nhân dân. Theo sách cổ thần khúc có vị cay, ngọt,
tính ôn, vào hai kinh tỳ và vị . có tác dụng tiêu thực, hành
khí, kiện tỳ, dưỡng vị.
Công dụng :
thần khúc dùng chữa cảm mạo trong bốn mùa , cảm lạnh, cảm
nắng, ăn uống không tiêu, miệng nôn, đi ỉa lỏng, lỵ, làm lợi
sữa. Ngày dùng 9-18g, có thể 40g dưới hình thức thuốc sắc
hoặc thuốc bột, có khi sao lên mới dùng. Có khi được kê
lẫn với các vị thuốc khác coi thần khúc như một vị thần.