TỎI

( ALINIUM   SATIVUM )

Tên cây : Tỏi ta, đại toán, hom kía (Thái), sluộn (Tày).
Mô tả : Cây cỏ, sống một năm. Thân hành gồm nhiều hành con gọi là ánh tỏi mọc áp sát vào nhau. Lá hình dải, mỏng, bẹ to, gân song song, đầu nhọn hoắt. Hoa màu trắng hay hồng mọc tụ tập thành khối hình cầu bao bọc bởi một lá bắc to.
Phân bố : Cây được trồng phổ biến ở khắp nơi.
Bộ phận dùng : Thân hành. Thu hoạch vào cuối đông, đầu xuân. Dùng tươi hay phơi khô.
Thành phần hóa học : Thân hành chứa tinh dầu. Trong tinh dầu có allicin, hợp chất diallyl disulfit, allyl propyl disulfit và một số hợp chất chứa sulfur khác.
Công dụng : Chữa lỵ amip, lỵ trực khuẩn : Ngày 4 - 6g. Thụt 100ml dung dịch 5 - 10% tẩy giun kim, chữa viêm đại tràng. Cồn tỏi chữa ho, ho gà, viêm phế quản. Nước tỏi nhỏ mũi, cháo tỏi ăn trị cảm cúm. Còn chữa chứng tăng cholesterol máu. Ðắp ngoài chữa ung nhọt, rết cắn.